Evlenmek, şehir dışına taşınmak, çalışılan işten memnun olmamak, iş ortamının, iş saatlerinin ya da kazanılan tutarın kişiyi tatmin etmemesi gibi nedenlerden dolayı işten ayrılmak istenebilir. Kişi kendi isteğiyle işten ayrılmak istediğinde tazminat alması mümkün müdür? En çok merak edilen sorular arasında yer alır. Burada kişinin işsiz kaldığı süreci avantaja çevirebilmesi belki de uzun yıllardır çalıştığı sektörden ayrılışı ile belirli bir tutarı hak ettiğini düşünmesi gibi sebeplerden kaynaklı olarak tazminat isteğinde bulunabilir.
İŞTEN AYRILMA TAZMİNATI NEDİR?
Kanunsal olarak bakıldığında kişi kendi isteği ile bir işten istifa ettiğinde bazı haklardan elbette ki yararlanabiliyor. Buna örnek verilecek olunursa; kişi gerçekten haklı bir sebebi bulunuyorsa kıdem tazminatı alabiliyor. Bulunduğu işyerinde kısa süreli çalışma dönemi geçirmiş olan bir kişi işten çıktığında işsizlik sigortasından da faydalanabiliyor. Şu anda günümüzde de pek çok kişi bu haklardan faydalanıyor. Bu durum işsiz kaldığı süreçte kişinin mağdur olmasını engelliyor.
İŞ BIRAKMA TAZMİNATI NASIL ALINIR?
Kişi kendi isteğiyle çalıştığı yerden ayrılması sonucu hangi hakları elde edebileceğini en yakındaki SGK birimine giderek ya da İŞKUR üzerinden bağlantı kurarak öğrenebilir. Kişinin kendi isteği ile işten ayrıldığında hakkı olan tazminattan yararlanabilmesi için belirli şartları da yerine getirmesi gerekiyor. Burada mühim olan kişinin hangi sebepten dolayı ayrıldığını net olarak ifade edebilmesidir. İstifanın nedeni evlenmek ya da bireysel olarak çalışılan sürenin tamamlanmış olması gibi sebepler olabilir. Bu kıdem tazminatının alınabilmesi için gerekli bir neden olarak görülür. Kıdem tazminatının başvurusunun yapılabilmesi için de belirli aşamaları tamamlamak gerekir.
GÖNÜLLÜ İŞTEN AYRILANIN KIDEM TAZMİNATI BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?
İşten ayrılmak istendiğinde alınacak kıdem tazminatı başvurusu çalışılan işverene yapılır. İşveren yasalara göre şartları sağlar ve kişiye ödemeyi yapar. Ödeme yapılmadığında iş mahkemelerine gidilerek hak talep edilebilir. İstenirse işveren aleyhine de dava açılabilir. Ortada belirgin bir sebep olmadan işten ayrılıp hem de tazminat almak isteyenler için bazı şartların yerine getirmesi gerekiyor.
GÖNÜLLÜ İŞTEN AYRILANIN KIDEM TAZMİNATI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
İstifa eden bir kişinin öncelikle dilekçe yazması gerekir. Burada önemli olan belirli zaman aralıklarını kaçırmadan tüm işlemleri usule uygun gerçekleştirmektir. İstifasını sunacak olan kişinin dikkat etmesi gereken detaylardan biri kıdem süresidir.
- Kişinin 6 aylık kıdemi bulunuyorsa 2 hafta önce işverenine bu konuyu bildirmelidir.
- Kişinin çalıştığı süre 6 ay ile 1.5 yıl arasındaki bir dönemi kapsıyorsa yaklaşık bir ay önce işten çıkacağını bildirmelidir.
- Kişinin 1.5 yıl ile 3 yıl arası çalışma süresi bulunuyorsa 6 hafta önce bildirimde bulunması gerekir.
- Kişi 3 yıldan daha fazla süredir bulunan sektörde çalışıyorsa işverene 8 hafta önce bildirimde bulunması şarttır.
En temelinde aslında bu süreler mecburi değil fakat haklı konumda olabilmek ve istenen tazminattan yararlanabilmek için bu sürelere dikkat etmek önemlidir.
GÖNÜLLÜ İŞTEN AYRILANIN KIDEM TAZMİNATI BAŞVURU ŞARTLARI NELERDİR?
Belirlenmiş kurallara ve sürelere uyumak zorunda olunmayan durumlarda vardır. Bunlar arasında şu maddelere dikkat etmek gerekir:
- Kişinin salgın hastalık nedeniyle bulaşıcı bir hastalığa yakalanmış olması
- İşyerinde mobbing uygulanması
- İş arkadaşlarından kaynaklı bir huzursuzluk ya da taciz vakası ile karşılaşılması
- İş yerinin doğal afetlerden kaynaklı kullanılmaz hale gelmesi sayılabilir.
Doğal olarak 15 yıl boyunca bir sektörde çalışmış olan bir kişinin ayrılma süresince tazminat alma hakkı bulunur. Bu şartın geçerli olabilmesi için 8 Eylül 1999 tarih öncesinden sigortalılık bulunması, 15 yıllık sigortalılık süresinin var olması ve 3600 prim günü şartının ödenmiş olması gerekiyor. Eğer kişi 1999 yılı sonrasında sigortalı olmuşsa 7.000 gün prim ödemesi dahilinde kıdem tazminatı alabiliyor.
